Katedra Jana Chrzciciela we Wrocławiu – ołtarz główny.

Srebrny ołtarz z katedry wrocławskiej to jeden z najcenniejszych zabytków późnego renesansu w Polsce. Powstał w 1591 r., a wykonali go na zamówienie biskupa Andreasa Jerina dwaj renomowani artyści wrocławskiego manieryzmu – złotnik Paul Nitsch oraz malarz Bartholomaeus Fichtenberger.

Najpierw rok 1591, kiedy biskup Andreas Jerin zainicjował dzieło w czasach bardzo trudnych dla kościoła katolickiego, gdy przy katolicyzmie pozostał Ostrów Tumski, Nysa, Opole, niektóre włości biskupie.

Potem rok 1632 – najazd wojsk saksońskich i szwedzkich podczas wojny trzydziestoletniej. Udało się bardzo dużo zachować, choć nie ocalały srebrne tła, które należały do tego ołtarza i nie wiemy dziś, jak wyglądały. Zastąpiono je pięknym atłasowym materiałem.

Następnie rok 1944 – we wrześniu zaczęto wywozić ołtarz z katedry, rozmontowywać z obawy przed przemieszczającą się na zachód linią frontu wschodniego. Na wielkanoc 1945 roku zniszczona została katedra, a wraz z nią m.in. główna skrzynia ołtarza.

Wreszcie rok 2019 i powrót ołtarza do katedry po odtworzeniu.

Srebrny ołtarz biskupa Jerina można już podziwiać w katedrze

Po raz pierwszy od 1944 roku arcydzieło sztuki złotniczej – słynny srebrny ołtarz św. Jana Chrzciciela ufundowany w 1591 roku przez biskupa Andreasa Jerina – powraca do prezbiterium Katedry Wrocławskiej. Przez ostatnie trzy lata w Muzeum Narodowym we Wrocławiu trwały prace konserwatorskie nad połączeniem w jedną całość elementów ołtarza odnalezionych w skarbcu katedry. Można go już oglądać, w niedzielę 22 grudnia 2019 r. został poświęcony. Dotychczasowy ołtarz katedry został przeniesiony do Kolegiaty św. Krzyża na Ostrowie Tumskim.

Historia ołtarza biskupa Andreasa Jerina

Pentaptyk (ołtarz z częścią środkową i dwoma parami skrzydeł) powstał w 1591 roku na zlecenie ówczesnego biskupa wrocławskiego Andreasa Jerina, który wydał na jego budowę 10 tysięcy talarów. Tyle wówczas kosztowało średniej wielkości miasto. Wykonawcami dzieła byli: złotnik Paul Nitsch i malarz Bartholomaeus Fichtenberger. Ołtarz ma cztery metry szerokości i jest wysoki na trzy metry.

Główna scena przedstawia Chrystusa na krzyżu oraz stojących pod nim Marię i Jana Ewangelistę. We wnękach skrzydeł znajdują się odlane ze srebra figury: św. Jadwigi Śląskiej, Jana Chrzciciela, św. Andrzeja i św. Wincentego. Część malarska dzieła to sceny z życia Jana Chrzciciela, natomiast po zamknięciu skrzydeł ołtarza oglądamy wizerunki Ojców Kościoła.

Przez stulecia ołtarz Jerina był ozdobą matki śląskich kościołów. Podczas oblężenia Festung Breslau został zdemontowany, podzielony i ukryty, a po wojnie nie był już prezentowany.

Dopiero w 2016 r., podczas przygotowań do wystawy poświęconej zbiorom skarbca katedralnego, Jacek Witecki, historyk sztuki z Muzeum Narodowego, trafił na elementy ołtarza. Okazało się, że zachowało się 80 procent oryginalnej materii dzieła Nitscha i Fichtenbergera, w tym m.in. srebrne figury, malowane skrzydła. Nie  ocalała główna szafa, która spłonęła podczas pożaru świątyni w Wielkanoc 1945 roku.

Ten materiał powstał dla celów dydaktycznych przy oprowadzaniu turystów z wykorzystaniem tekstów ze strony www.wroclaw.pl